İZMİR KONAK İLÇESİNDE BİRİNCİ BASAMAKTA SAPTANAN MORBİD OBEZ OLGULARIN TANIMLANMASI - DEFINITION of MORBIDLY OBESE CASES DETECTED in PRIMARY CARE in KONAK DISTRICT OF IZMIR
Öz
Obezite, Türkiye’de sıklığı gittikçe artan bir sağlık sorundur. Bu çalışma, Konak Toplum Sağlığı Merkezine (TSM) bağlı Aile Hekimliği Birimlerinin (AHB) morbid obez hastaları saptama durumlarının değerlendirilmesi ve hastaların bazı özelliklerinin tanımlanması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu kesitsel çalışmada, 01 Ekim 2011’den 31 Mayıs 2013’e kadar, Konak TSM’ye bağlı AHB’lerden bildirilen erişkin morbid obez hastaların bilgileri incelendi. İnceleme, Sağlık Bakanlığı tarafından geliştirilen "Morbid Obez Hasta Bilgi Formu" üzerinden yapıldı. Morbid obezler; Beden Kütle İndeksi (BKİ) “40-44,9 kg/m² olanlar” ve “BKİ 45 kg/m² ve üzerinde olanlar” olarak iki grupta incelendi. Tanımlayıcı veriler sayı, yüzde, ortalama ve ortanca ile belirtildi. İkili karşılaştırmalarda Ki-kare, Studen t testi ve Spearman korelasyon testi kullanıldı. Toplam 124 AHB’nin %59.7’si (n: 74 AHB) morbid obez hasta bildirdi. AHB başına bildirilen morbid obez hasta için ortanca değer 4.5 idi. Bildirilen toplam hasta sayısı 569 idi. AHB’ye kayıtlı kişilerde bildirime göre; morbid obezite görülme sıklığı %0.14 bulundu. Bildirilen morbid obezlerin %85.9’u (n: 489) kadın, yaş ortalaması 52.9±13.1 (17-85) yıl idi. Ortalama BKİ değeri 45.0±4.8 (40-72.7) olup hastaların %61.3’ü (n: 349) BKİ 40-44.9 kg/m² olan morbid obezlerdi. Morbid obezlerin %76.8’ine (n: 438) en az bir kronik/sistemik hastalık eşlik etmekteydi. En sık eşlik ettiği belirlenen hastalık hipertansiyondu (%61.3). BKİ 45 ve üzeri kg/m² olan morbid obezlerde hipertansiyon ve kas-iskelet sistemi hastalıklarının sıklıkları, diğer morbid obezlere (BKİ 40-44.9 kg/m²) göre daha yüksekti (her biri için; p: 0.020, p: 0.039).
AHB’ler tarafından bildirilen morbid obez hasta sayısı, tahmin edilen morbid obez sayısının altındadır. AHB’lerin daha fazla olgu saptaması özendirilmelidir. Bu yüksek riskli grupta, hastalık yönetimi ile ilgili hizmet niteliğinin artırılması önerilir.
Anahtar sözcükler: Morbid obez, Birinci basamak, Aile Hekimliği Birimi
DEFINITION of MORBIDLY OBESE CASES DETECTED in PRIMARY CARE in KONAK DISTRICT OF IZMIR
ABSTRACT: Obesity is an increasing health problem in Turkey. This study was performed to assess the performance of detecting morbid obese patients by Family Medicine Units (FMUs) connected to Konak Community Health Center (CHC) and to define some characteristics of these patients. In this cross-sectional study, records of morbidly obese adult patients which were reported to Konak CHC by FMUs patients between 01 October 2011 to 31 May 2013 were examined. Data was collected by the “Morbidly Obese Patient Information Form”, developed by the Ministry of Health. Morbidly obese patients were examined in two groups as “Body Mass Index (BMI) between 40-44.9 kg / m²” and “BMI equal to and over 45 kg / m² ”. Descriptive data was indicated with numbers, percentage, average and median. In bivariate comparisons; Chi-square, Studen t test and Spearman correlation test was used. Out of 124
FMUs, 59.7% (n: 74) reported morbidly obese patients. The median value for morbidly obese patients in a FMU was 4.5. Total number of reported patients was 569. According to the number of registered individuals to FMUs, the frequency of morbidly obese patients was 0.14%. Among the reported morbidly obese patients; 85.9% (n:489) were female, the average age was 52.9±13.1 (17-85) years. The average BMI was 45.0±4.8 (40-72.7), and 61.3% (n: 349) of the morbidly obese patients’ BMI was between 40-44.9 kg/m². At least one chronic / systemic disease was accompanied to 76.8% (n: 438) morbidly obese patients of. The most common comorbid disease was hypertension (61.3%). In morbidly obese patients with BMI 45 kg/m² and higher, the frequencies of hypertension and musculoskeletal system diseases were higher than the other morbidly obese patients (BMI 40-44.9 kg/m²), (for each one; p: 0.020, p: 0.039).
The number of morbidly obese patients reported by FMUs is below the estimated number of morbidly obese. Detection of more cases by FMUs should be encouraged. The improvement of the service quality for this high-risk group is recommended.
Key words: Morbid obese, Primary Care, Family Medicine Unit
Tam Metin:
ARTICLE 2Referanslar
WHO. Obesity and overweight. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/ (Erişim: 13.05.2016).
Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. OBEZİTE TANI ve TEDAVİ KILAVUZU. 2. Baskı: Mayıs 2015. http://www.turkendokrin.org/files/3_OBEZITE_PRESS.pdf (Erişim: 13.05.2016).
Atık N. Obezite Tedavi İlkeleri. file:///C:/Users/Acer/Downloads/1401597199-1596.pdf (Erişim: 13.05.2016).
TURDEP II Sonuçlarının Özeti. http://istanbultip.istanbul.edu.tr/wp-content/uploads/attachments/021_turdep.2.sonuclarinin.aciklamasi.pdf (Erişim: 13.05.2016).
Aliye Çayır , Nazlı Atak , Serdal Kenan Köse. Beslenme ve Diyet Kliniğine Başvuranlarda Obezite Durumu ve Etkili Faktörlerin Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2011; 64(1):13-19.
Hatemi H, Turan N, Arık N, Yumuk V. Türkiye Obezite ve Hipertansiyon Çalışması (TOHTA). Endokrinolojide Yönelişler Dergisi 2002;11:1-16.
Onat A, Keleş I, Sansoy V, Ceyhan K, Uysal O, Çetinkaya A, et al. Rising obesity indices in 10-year follow-up of Turkish men and women: Body mass index independent predictor of coronary events among men. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi 2001 29:430-36.
Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması, 2010. http://ekutuphane.tusak.gov.tr/kitaplar/turkiye_beslenme_ve_saglik_arastirmasi_2010.pdf
Buchwald H, Avidor Y, Braunwald E, Jensen MD, Pories W, Fahrbach K, et al. Bariatric surgery: a systematic review and meta-analysis. JAMA. 2004;292(14):1724-37.
Türkiye Sağlikli Beslenme Ve Hareketli Hayat Programi (2014 - 2017), Ankara, 2013. http://diyabet.gov.tr/content/files/yayinlar/kitaplar/turkiye_sagliklibeslenme_ve_hareketli_hayat_programi.2014_2017.pdf (Erişim: 13.05.2016).
Sağlık Bakanlığı Stratejik Plan 2013-2017.
http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/sb/ozeltedk/pdf/tc_sb_strat2013_2017.pdf (Erişim: 14.05.2016).
Çöl M. Halk Sağlığı Yönünden Obezite. Ankara Üniversites I Tıp Fakültesi Mecmuası. 1998; 51(3): 173-176.
Vivek N. Prachand , Marc Ward, John C. Alverdy. Duodenal Switch Provides Superior Resolution of Metabolic Comorbidities Independent of Weight Loss in the Super-obese (BMI ≥ 50 kg/m2) Compared with Gastric Bypass. Journal of Gastrointestinal Surgery. 2010; 14(2):211-220.
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Birinci basamak için Obezite ile Mücadele El Kitabı, Ankara, 2013.
http://beslenme.gov.tr/content/files/basin_materyal/obezite_mucadele_el_kitabi.pdf (Erişim: 17.05.2016).
663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. R.G. Tarih:2/11/2011, No: 28103
Ceylan F. Türkiye Cumhuriyeti Uludağ Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu. Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri Ders Notları, Bursa, 2015. http://shmyo.uludag.edu.tr/Ders_Notlari/HBYS-2015.pdf (Erişim: 17.05.2016).
Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği. R. G. Tarih: 25.01.2013, No: 28539.
Aile Hekimliği Ödeme Ve Sözleşme Yönetmeliği. R.G. Tarih: 30/12/2010, No: 27801.
Tam AA, Çakır B. Birinci Basamakta Obeziteye Yaklaşım. Ankara Medical Journal. 2012; 12(1):37-41.
Schauer P, Chand B. Reducing Obesity-Related Comorbidities through Bariatric Surgery. Bariatrics Today. 2006; 3: 20-22. https://my.clevelandclinic.org/ccf/media/files/bariatric_surgery/rccoe.pdf (Erişim: 17.05.2016).
O’Brien PE, Dixon JB, Brown W, et al. e laparoscopic adjustable gastric band (Lap-Band): a prospective study of medium-term effects on weight, health and quality of life. Obes Surg 2002; 12(5):652-60.
O’Brien PE, Dixon JB. Lap-band: outcomes and results. J Laparoendosc Adv Surg Tech A 2003; 13(4):265-70.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.