Türk Düşün Hayatında Niyazi BERKES
Öz
Niyazi Berkes 1908 yılında Kıbrıs’ta doğmuştur. 1923’e kadar burada yaşayan Berkes, sonrasında İstanbul’da eğitimini sürdürmüş ve doktora için yurt dışına gitmiştir. Ancak II. Dünya Savaşı’nın gerilimli ortamının Türkiye’ye etkileri sebebiyle Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geri çağırılmıştır. Berkes hayatı boyunca Kemalist düşünceye sıkı sıkı sarılmış ve Türkiye’nin Batılılaşmasına ciddi derecede önem vermiştir. Bu bağlamda neredeyse tüm çalışmaları Osmanlı’dan Cumhuriyete geçişte yaşanan sürecin aydınlatılması ve Türkiye’nin çağdaşlaşması üzerinedir. Ayrıca İslam ülkeleri ve Türkiye’nin gelişim süreçlerini karşılaştırmış ve Batıya yaklaşma noktalarını inceleyerek analizler yapmıştır. Berkes 1950’li yıllarda kadar özellikle Yurt ve Dünya, Adımlar, gibi sol eğilimli dergilerde Türkiye’nin toplumsal meselelerine dair düşüncelerini yazmıştır. Ancak bu süreçte yaşadığı problemler ve fakültedeki görevinden de olması üzerine Mcgill Üniversitesi’nden aldığı daveti kabul eder ve Kanada’ya gider.
Anahtar Kelimeler: Niyazi Berkes, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Kemalizm, Laiklik.
Tam Metin:
PDFReferanslar
Ak, Gökhan, “Türk Düşünce Hayatında Niyazi Berjes”, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
Ak, Gökhan, “Niyazi Berkes Yazını Üzerine Bir Bibliyografya Denemesi”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Dergisi, c.2, s.54.
Altun, Fahrettin, “Niyazi Berkes’in Düşünce Dünyası ve Eserleri”, İz Bırakmış Kıbrıslı Türkler 1.Sempozyumu Niyazi Berkes, KKTC: Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Araştırmaları Merkezi Yayınları.
Aslan, Cumhur, “Türk Çağdaşlaşmasının Düşünürü Olarak Niyazi Berkes”, Niyazi Berkes’in Sosyoloji Anlayışı, (Yay. Haz. Mehmet Devrim Topses), Anı Yay. Ankara 2011.
Barutçu, Zübeyir, “Tek Parti Döneminde Muhalif Bir Dergi: “Yurt ve Dünya””, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
Berkes, Niyazi, Asya Mektupları, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2001.
Berkes, Niyazi, Felsefe ve Toplumbilim Yazıları, Adam Yayınları, İstanbul 1985.
Berkes, Niyazi, Türk Düşününde Batı Sorunu, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2019.
Berkes, Niyazi, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2019.
Berkes, Niyazi, Türk İktisat Tarihi, 2.cilt, Gerçek Yayınları, İstanbul 1975.
Çiçek, Atıl Cem, “Türk Siyasal Yaşamında Yön Dergisi: 1961-1967”, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Malatya 2013.
Çoşkun, İsmail, “Niyaz Berkes Üzerine”, İ.Ü., Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Dergisi, c.3., s.2.
Doğan, Özlem, “Niyazi Berkes’in Bilim Anlayışı”, İz Bırakmış Kıbrıslı Türkler 1.Sempozyumu Niyazi Berkes, Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Araştırmaları Merkezi Yayınları.
Hira, İsmail, “Türk Modernleşmesi: Reformdan Devrime (Niyazi Berkes), Sosyal Kültürel Araştırmalar Dergisi, c.4, s.7.
Kayalı, Kurtuluş, “Nihayet Gerçekleşen Bir Niyazi Berkes Sempozyumu Üzerine Bazı Düşünceler”, Folklor/Edebiyat Dergisi, c.5, s.19.
Kayalı, Kurtuluş, “Niyazi Berkes”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, İletişim Yay., İstanbul 2009.
Kayalı, Kurtuluş, “Niyazi Berkes ya da İyimserlikten Kötümserliğe Karşın Düşünsel Tercihinde Israrlı Bir Entelektüelin Portresi”, Doğu Batı Dergisi, c.3, s.12.
Kayalı, Kurtuluş, “Türk Düşüncesi Çeviri Kokuyor”, Anlayış Dergisi, s.36.
Kayalı, Kurtuluş, Türk Düşünce Dünyası Üzerine Sınırlı Değerlendirmeler I, Ayyıldız Yay, Ankara 1994.
Kayalı, Kurtuluş, Türk Düşünce Dünyasında Yol İzleri, İletişim Yay., İstanbul 2011.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.