Pozitivizmin Türkiye’ye Girişi Ve Türk Düşüncesi Üzerindeki Etkileri

Rahimullah FARZAM

Öz


      Pozitivizm Türkiye’ye XIX. Yüzyıl’da Osmanlı İmparatorluğu’nun içinden geçtiği modernleşme sürecinin bir parçası olarak girmiştir. Ekonomik, fikri, siyasi ve daha birçok yönden sürekli gelişen Batı medeniyetine karşın, birçok yönden gerilemeye başlayan Osmanlı, bu dönemde her yönüyle Batı’dan etkilenmiş ve Batı’yı taklit etmekten kaçınmamıştır. Ekonomik, siyasi ve kültürel yönlerden taklit edilen Batı’nın, Osmanlı toplumuna en büyük etkisi fikri yönden olmuştur. Pozitivizmin Türkiye’ye girişi de bu sürecin bir parçası olarak gerçekleşmiş ve Osmanlı'nın son dönemi ve Türkiye Cumhuriyeti'nin zihni yapısını önemli ölçüde şekillendirmiştir.


Tam Metin:

PDF

Referanslar


AKTAR, Cengiz, Türkiye'nin Batılılaştırılması, İstanbul, 1993.

ARSLAN, A., “Atatürk ve Çağdaş Uygarlık”. E.Ü. Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, S.2, 1981, s. 45-85.

BERKES, Niyazi, Türkiye'de Çağdaşlaşma, İstanbul, 1978.

BOLAY, Hayri, 1981 Felsefe Doktrinler Sözlüğü, 2. Bsk., İstanbul 1981.

CONRNFORTH, Maurice, Pozitivizme ve Pragmatizme Karşı Felsefeyi Savunmak, Çev: Tonguç Ok, Evrensel Yayınları, İstanbul, 2006.

CONRNFORTH, Maurice, Pozitivizm, Evrensel Yayınları, İstanbul 2012.

ERSANLI, Büşra, İktidar ve Tarih: Türkiye'de Resmi Tarih Tezinin Oluşumu (1929- 1937), İstanbul 1992.

FINDIKOLU, Fahri, “Türkiye'de Pozitivizmin Tarihçesi”, Ülkü, 15/89, Temmuz 1940, s. 392-393.

KAHRAMAN, Hasan, “Bir Zihniyet, Kurum ve Kimlik Kurucusu Olarak Batılılaşma”, Uygur Kocabaşoğlu ve Tanıl Bora (Ed.), Modern Türkiye'nin Siyasi Düşünce 3, “Modernleşme ve Batıcılık”, İstanbul, 2002.

KORLAELÇİ, Murtaza, Pozitivizmin Türkiye'ye Girişi, İnsan Yayınları, İstanbul, 1986.

KOÇ, Emel, “Klasik Materyalizm ve Pozitivizmin Türkiye'ye Girişi ve İlk Yansımaları”, DİSBED Dergisi, 1/2, Kasım 2009, s. 75-94.

KÖKER, Levent, Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi, İstanbul, 1990.

MAHÇUPYAN, Etyen, Türkiye'de Merkeziyetçi Zihniyet, Devlet ve Din, İstanbul, 1998.

MAHÇUPYAN, Etyen, Zihniyet Yapıları ve Değişim, İstanbul 2000.

MARDİN, Şerif, "Batıcılık", Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 1, İstanbul, 1983, sS. 245-258.

MARDİN, Şerif, Türkiye'de Din ve Siyaset, Ankara, 1991.

MERT, N., “Laik Cumhuriyetin Resmi Bilimi: Sosyoloji”, Dergâh, 3/35, 1993, s. 12-25.

ORTAYLI, İlber, İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, İstanbul, 1983.

ÖZLEM, D., “Türkiye'de Pozitivizm ve Siyaset”, Uygar Kocabaşoglu ve Tanıl Bora (Ed.) Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce 3, “Modernleşme ve Batıcılık”, İstanbul, 2002, s. 452-464.

TİMUR, Taner, "Atatürk ve Pozitivizm", Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 1, İstanbul 1983, t. 92-105.

TOPÇU, Nurettin, “Hakikat Düşmanı Üç Felsefe: Pozitivizm-Pragmatizm-Sosyolojizm”, Hareket, 1/11, İzmir 1943, s. 66-72.

YASA, İbrahim, 1967 Toplumbilim Ders Notları, Ankara, 1967.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.