II. Meşrutiyet Dönemi Hakimiyet-i Milliye Düşüncesi
Öz
19. yüzyılın tamamı bütün dünya için tam anlamıyla köklü değişimlerin yaşandığı muazzam bir süreç olmuştur. Öncesinde sürecin mimarı Batının, kendi geleneksel kurumları kilise ve feodalite ile mücadele ederken ortaya çıkardığı yepyeni bir zümrenin yani Burjuvanın başlı başına yeni ve alışılmamış bir düşünce sitemini, başka bir ifadeyle liberalizmi sunmuş olması, bu değişimin en çarpıcı sonucudur. Liberalizm, eşitlik ve hürriyet temelinde ortaya koyduğu sitemle bu yüzyıla kadar var olmuş bütün devletlerin üzerine oturduğu sarsılmaz yapıyı, ilahi buyruklarla kutsandığı iddia edilmiş hanedanların mutlak monarşilerini de eleştirir ve tehdit eder hale gelmiştir. Denilebilir ki ilahi kaynaklı kanunların koruma zırhına bürünmüş hanedanların egemenliği asırlarca onların buyruğu altındaki halkların bu düşünceden sıyrılarak inanç temelli yasaları ya tümüyle reddederek ya da ferdi inanç bağlamında terk etmeyip yönetim mekanizmasından uzaklaştırma yönünde laik temeller üzerinde şekillendirdikleri beşerî hakimiyet esasına dayalı Milli Egemenlik ve onun siyasi tezahürü Milli Devlet düşüncesi 19. yüzyıl ideolojilerinin siyasi arenadaki en somut neticesi olmuştur.
Anahtar Kelimeler: Burjuvazi, Liberalizm, Milli Devlet, Milli Egemenlik
Tam Metin:
PDFReferanslar
Ahmad, Feroz (1995). İttihat ve Terakki, 1908-1914, Çeviren: Nuran Yavuz, Kaynak Yayınları, İstanbul.
Akgündüz, Ahmet (2000). Bilinmeyen Osmanlı, Osmanlı Araştırmaları Vakfı Yayınları, İstanbul.
Aksanyar, Necati (1999). “Türk Toplumunda Batıcılık Akımı”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:2, Kütahya.
Berkes, Niyazi (2004). Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
Birecikli; İhsan Burak (2008). “Yüzüncü Yılında II. Meşrutiyetin İlanı Üzerine Bir İnceleme”, Akademik Bakış, Cilt:2, Sayı:3, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/74021.
Bostan, İdris (1992). “Osmanlı Bahriyesinde Modernleşme Hareketleri”, 150. Yılında Tanzimat, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
Gökalp, Ziya (1968). Türkçülüğün Esasları, Varlık Yayınları, İstanbul.
Karal, Enver Ziya (1999). Tanzimat-ı Hayriye Devri, Cumhuriyet Yayınevi, İstanbul.
Kuran, Ercüment (1997). Türk Çağdaşlaşması, Akçağ Yayınları, Ankara.
Özer, İlbeyi (2005). Avrupa Yolunda Batılaşma ve Batılılaşma, Truva Yayınları, İstanbul.
Öztuna, Yılmaz (2004). Osmanlı Devleti Tarihi–Medeniyet Tarihi 2, Ötüken Yayınları, İstanbul.
Saydam, Abdullah (2002). “Yenileşme Döneminde Osmanlı Toplumu”, Genel Türk Tarihi, C:7, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara.
Tabakoğlu, Ahmet (2002). “Yenileşme Dönemi Osmanlı Ekonomisi”, Genel Türk Tarihi, C:7, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara.
Taştan, Yahya Kemal (2017). Balkan Savaşları ve Türk Milliyetçiliğinin Doğuşu, Ötüken Neşriyat, Ankara.
Tunaya, Tarık Zafer (2007). Türkiye’de Siyasal Partiler, İletişim Yayınları, İstanbul.
Uçarol, Rifat (2000). Siyasi Tarih, Filiz Kitabevi, İstanbul.
Yayınları, İstanbul.
Yıldız, Cengiz (1995). “Osmanlı'nın Son Dönemindeki Üç Düşünce Akımının Sosyolojik Analizi: Batılılaşma, İslamcılık, Milliyetçilik”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:1-2, Cilt:7, Elâzığ.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.